چهارمین انتخاب در طراحی مدل کسب و کار انتخاب فرمول سود است که در مقاله تحلیل مدل کسب و کار برای کارآفرین ها مطرح شد. در این مقاله به تشریح این بخش میپردازیم.
تحلیل فرمول سود یک کسب و کار خطرپذیر جدید، به انتخابهای اضافی در مورد طراحی مدل کسب و کار نیازی ندارد. بلکه این تحلیل، قابلیت سوددهی اقتصادی کسب و کار خطرپذیر را بر اساس فرضیاتی درمورد گزاره ارزش مشتری، فناوری و مدیریت عملیات و طرح ورود به بازار ارزیابی میکند. برای تأیید این موضوع که این فرضیات کسب و کار سودآوری را به همراه خواهد داشت، کارآفرین باید به سؤالات زیر پاسخ دهد:
- کسب و کار خطرپذیر چه مقدار حاشیه سود بهدست میآورد؟ سودآوری هر واحد یعنی سود کسب شده به ازای هر واحد محصول فروخته شده چقدر خواهد بود؟
- کسب و کار خطرپذیر با چه هزینههای ثابتی مواجه خواهد شد؟ و این هزینهها به معنای این است که برای رسیدن به نقطه سر به سر، سطح بهکارگیری ظرفیت و حجم فروش چقدر باید باشد؟
- حجم کل بازار در دسترس برای محصول کسب و کار خطرپذیر چقدر است، و پیشبینی سرعت رشد بازار چقدر است؟
- حجم فروش نقطه سر به سر چه سهمی از کل بازار در دسترس را شامل میشود؟
- به ازای هر دلار درآمد چه میزان سرمایهگذاری روی سرمایه و دارایی در گردش، ماشینآلات و تجهیزات نیاز است؟ آیا کسب و کار خطرپذیر میتواند با تأخیر در پرداخت به تامینکنندهها سرمایه در گردش را کاهش دهد؟ یا از طریق دریافت هزینه پیش از تحویل محصول به مشتریان (مثلاً از طریق اشتراک ماهیانه) این کار را بکند؟ یا از طریق انتقال مدیریت موجودی کالا به شرکا؟
- با رشد کسب و کار، حاشیه فروش، هزینههای ثابت و نرخ سرمایهگذاری و درآمد کسب و کار خطرپذیر چگونه تغییر میکند؟
- با توجه به رشد پیشبینیشده، نمودار منحنی جریان نقدینگی کسب و کار خطرپذیر به چه شکل خواهد بود؟ بهطور خاص، عمق بخش پایینی منحنی چقدر است و چه زمانی بهدست میآید؟
برای استارتاپهای مراحل اولیه که منابع محدودی دارند، مدیریت جریان نقدینگی کاملاً حیاتی است. فرمول زیر نشان میدهد که چگونه سنجههای اصلی سؤالات بالا بر جریان نقدینگی اثر میگذارد:
در این فرمول، TAM= تمام فروشگاههای آدرس دار، VC= هزینههای متغیر، FC= هزینههای ثابت.
فرمول بالا در طول زمان و با در نظر گرفتن هر گونه بهره و مالیات، منحنی جریان نقدی کسب و کار خطرپذیر را نشان میدهد (شکل A را ببینید). این منحنی دو واقعیت مهم را نشان میدهد که یک کارآفرین باید در مورد مدل کسب و کار خود بداند: مقدار بیشینه جریان نقدی منفی تجمعی چیست و چه زمانی به این مرحله خواهد رسید؟
شکل A – منحنی جریان نقدینگی